Arabi Paşa

Mısır’ın on dokuzuncu yüzyıl savunma bakanlarından. Mısır’ın İngilizler tarafından 1882’de işgaline

sebep olan ayaklanmanın liderliğini yaptı. 1839’da aşağı Mısır’da doğdu. Çiftçi bir ailenin çocuğudur.

Hidiv Said Paşa zamanında alaydan yetişerek subay oldu. 1875 yılında suistimal suçundan yargılanıp

yarı maaşla emekliye sevkedildi. Bunun üzerine Mısır’da Türk ve Çerkez subaylarına karşı kurulan gizli

bir teşkilata girdi. Aynı zamanda Ezher’de verilen derslere devam etti. Bu sırada Cemaleddin Efgani ve

Abduh gibi reformistlerin tesirinde kaldı.

Hükumetteki yabancı tesirlerden kurtulmak isteyen Mısır hidivi İsmail Paşa, Arabi Paşanın desteğini

alabilmek için onu alay komutanlığına getirdi. Batılılar, İsmail Paşayı hidivlikten alarak yerine Tevfik

Paşayı getirdikleri sırada Arabi Paşa da mirlivalığa yükseltildi (l879).

1881’de Savunma Bakanlığına getirilen Arabi Paşa, bütün Avrupalı memurların işlerine son verdi.

Ancak çıkan karışıklıkları önleyemedi. Neticede İngilizler İskenderiye’yi işgal etti (1882). Esir edilen

Arabi Paşa divan-ı harbe verilerek önce idam sonra müebbet hapse mahkum edildi ve Seylan Adasına

sürüldü. 1901 senesinde, Hidiv Abbas Hilmi Paşa tarafından affedilerek Mısır’a döndü ve 1911

senesinde Kahire’de vefat etti.